Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wieluniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia (...) roku

Sąd Rejonowy w Wieluniu VIII Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w P.

w składzie:

Przewodniczący: SSR Marek Kolasa

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Tomaszewska

po rozpoznaniu w dniu (...) roku w Pajęcznie

na rozprawie

sprawy z powództwa R. T.

przeciwko P. K.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda R. T. na rzecz pozwanego P. K. kwotę 3.617,00 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście 00/100 złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

SSR /-/ Marek Kolasa

Sygn. akt VIII C 273/17

UZASADNIENIE

W pozwie z 3 lipca 2017 r. powód R. T. reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o zasądzenie od pozwanego P. K. kwoty 41.820 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu – tytułem ceny sprzedaży pojazdu zakupionego przez pozwanego na aukcji internetowej na portalu Allegro.

(pozew – k.2-3odwr.)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że strony nie zawarły skutecznie umowy sprzedaży.

(odpowiedź na pozew – k.38-40)

W toku sprawy pozwany był reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego.

(pełnomocnictwo – k.86)

Na chwilę zamknięcia rozprawy strony pozostały przy swoich stanowiskach, przy czym strona pozwana wniosła dodatkowo o zasądzenie kosztów zastępstwa prawnego.

(pismo powoda z (...) r. – k.61-63; protokół rozprawy z (...)r.– k.67-68; protokół rozprawy z (...). – k.88-90)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód prowadzi przedsiębiorstwo pod firmą (...) w R..

(nie zaprzeczone przez pozwanego)

Małżonka powoda T. T. jest użytkownikiem konta na portalu Allegro o nazwie (...).

(dowód: dokument – k.70-72)

Z powyższego konta korzysta zarówno T. T. jak i powód. Małżonkowie wystawiają do sprzedaży różne przedmioty, zwłaszcza używane pojazdy.

(dowód: zeznania powoda w związku z jego wyjaśnieniami informacyjnymi – protokół rozprawy z (...). k.89odwr. w zw. z protokołem rozprawy z (...) r. k. 67-67odwr.; zeznania świadka T. T.- protokół rozprawy z (...) r. k. 67odwr.)

W miesiącu styczniu 2017 r., na portalu Allegro użytkownik o nazwie (...) na okres 14 dni wystawił do sprzedaży używany samochód marki R. (...) z naczepą wywrotką, stanowiący własność powoda.

(dowód: aneks – k.29-32odwr.)

(...) r. pozwany wraz z synem A. K. oglądali na terenie posesji powoda przedmiotowy pojazd. Pojazd chciał kupić syn pozwanego, który wcześniej bo 22 stycznia 2017 r. za pośrednictwem komunikatora sms z numeru (...) negocjował cenę ze sprzedającym. Przebieg oględzin był burzliwy, bo pozwany i jego syn kwestionowali zgodność pojazdu z opisem, w wyniku czego powód wyprosił oglądających z posesji. Na skutek zgłoszenia syna pozwanego interweniowała Policja. Po przybyciu funkcjonariuszy A. K. wraz z małżonką powoda i funkcjonariuszami udali się na teren posesji, na której stały dwa podobne pojazdy: biały R. (...) wraz z naczepą (...) (...) i biały R. (...) wraz z naczepą (...) (...). Za zgodą T. T. syn pozwanego wykonywał zdjęcia pojazdów.

(dowód: notatka urzędowa – k.75-75odwr.; zeznania świadka T. T.- protokół rozprawy z (...) r. k. 67odwr.; częściowo zeznania świadka A. K. – protokół rozprawy z (...). k.88odwr.-89; zeznania powoda w związku z jego wyjaśnieniami informacyjnymi – protokół rozprawy z (...) r. k.89odwr. w zw. z protokołem rozprawy z (...) r. k. 67-67odwr.; częściowo zeznania pozwanego w związku z jego wyjaśnieniami informacyjnymi – protokół rozprawy z (...) r. k.88odwr. w zw. z k.89odwr.)

W miesiącu marcu 2017 r., na portalu Allegro użytkownik o nazwie (...) na okres 14 dni wystawił do sprzedaży używany samochód marki R. (...) z naczepą wywrotką, stanowiący własność powoda.

(przyznane przez pozwanego)

Opis tego pojazdu był taki sam, jak w ogłoszeniu ze stycznia 2017 r., natomiast były załączone aktualne zdjęcia.

(dowód: zeznania świadka T. T. - protokół rozprawy z (...) r. k. 67odwr.; częściowo zeznania świadka A. K. – protokół rozprawy z (...). k.88odwr.-89; zeznania powoda w związku z jego wyjaśnieniami informacyjnymi – protokół rozprawy z (...) r. k.89odwr. w zw. z protokołem rozprawy z (...) r. k. 67-67odwr.; częściowo zeznania pozwanego w związku z jego wyjaśnieniami informacyjnymi – protokół rozprawy z (...) r. k.88odwr. w zw. z k.89odwr.)

(...) r. użytkownik konta na portalu Allegro o nazwie (...) w reakcji na ponowne pojawienie się na portalu Allegro ogłoszenia wystawionego przez użytkownika nazwie (...) dotyczącego sprzedaży pojazdu marki R. (...) z naczepą wywrotką (nr aukcji (...)), wybrał dostępną przy tym ogłoszeniu opcję „kup teraz” o godz. 8:46:06.

(przyznane przez pozwanego)

Pozwany wybierając opcję „kup teraz” nie chciał kupić przedmiotowego pojazdu. Uprzednio upewnił się bowiem w regulaminie Allegro, że nie powoduje to skutecznego zawarcia umowy sprzedaży.

(dowód: częściowo zeznania świadka A. K. – protokół rozprawy z (...). k.88odwr.-89; częściowo zeznania pozwanego w związku z jego wyjaśnieniami informacyjnymi – protokół rozprawy z (...) r. k.88odwr. w zw. z k.89odwr.)

(...) r. o godz. 8:53 pozwany zamieścił komentarz pod przedmiotowym ogłoszeniem o treści „Byłem oglądać zestaw, co innego na zdjęciach a co innego w rzeczywistości. Straciłem czas i na dojazd kasę. Nie polecam uważajcie” a także wystawił negatywną ocenę sprzedającemu, że nie poleca zakupów innym kupującym.

(dowód: wydruk ze strony Allegro – k.7)

21 marca 2017 r. powód wystawił pozwanemu fakturę VAT powiększając cenę pojazdu o podatek VAT i przesłał ją pozwanemu.

(dowód: faktura – k.16)

Skan faktury przesłał następnie tego samego dnia pozwanemu za pomocą poczty elektronicznej.

(dowód: wydruk – k.15)

Wobec tego, że pozwany nie zapłacił należności wynikającej z w/w faktury powód za pośrednictwem pełnomocnika pismami z 24 kwietnia 2017 r. i 17 maja 2017 r. wezwał pozwanego do zapłaty oraz do usunięcia komentarzy zamieszonych do aukcji nr (...).

(dowód: wezwania z dowodem nadania – k.17 -20)

Celem transakcji dotyczących sprzedaży lub wynajmu nieruchomości, Transakcji w kategorii (...) oraz Transakcji w kategorii (...), w podkategoriach (...), (...) (z wyjątkiem wszystkich podkategorii zawierających (...)), (...), „(...)”, „(...)” oraz „(...)”, transakcje w kategorii Usługi oraz Transakcji w podkategorii „(...)” nie jest zawarcie umowy, a transakcje mają charakter wyłącznie ogłoszeniowy (pkt II. art. 3 ust. 6 regulaminu Allegro).

(dowód: regulamin – k.52-54)

Kwestie wyjaśnienia prawidłowości wykonanej umowy zawartej między kupującym i sprzedającym oraz system ocen służący do wymiany opinii o przebiegu transakcji i realizacji umowy regulują art. 10 i art. 11 regulaminu Allegro.

(dowód: regulamin – k.52-54)

W okresie 4 maj - 4 sierpień 2017 r. toczyła się na portalu Allegro dyskusja między stronami odnośnie przebiegu transakcji i wynikłego sporu.

(dowód: wydruki – k.41-51)

Do zamknięcia rozprawy pozwany nie zaspokoił powoda w zakresie dochodzonego żądania.

(niezaprzeczone przez pozwanego)

Sąd dokonał oceny dowodów:

Sąd na rozprawie (...). oddalił wnioski dowodowe stron.

W ocenie Sądu nie ma istotnego znaczenia w sprawie, czy zdjęcia załączone do pozwu są tożsame ze zdjęciami załączonymi do ogłoszenia nr aukcji (...), skoro sam powód przyznał, że do aukcji (...) zostały załączone aktualne zdjęcia pojazdów w porównaniu ze zdjęciami zamieszczonymi do ogłoszenia ze stycznia 2017 r. Natomiast strony jak i świadkowie zgodnie stwierdzili, że oba te ogłoszenia, tj. ze stycznia i z marca 2017 r. dotyczyły tego samego pojazdu, tj. zgadzał się opis pojazdów. Faktyczna zaś zgodność pojazdów z ich opisem jak też dokumentacją fotograficzną nie wpływa na ocenę powództwa, o czym mowa w dalszych rozważaniach.

Nie spełnia waloru z art. 227 k.p.c. dowód z zeznań świadka P. S., jako że w regulaminie Allegro wprost przewidziano, jaki jest cel transakcji dotyczących sprzedaży używanych pojazdów za pośrednictwem tego portalu.

Sąd uznał za niewiarygodne w części zeznania świadka A. K., że podczas oględzin pojazdów (...) r. na posesji należącej do powoda nie było T. T. – przeczy temu treść notatki policyjnej.

Sąd ustalił w trybie art. 230 k.p.c., że powód prowadzi przedsiębiorstwo pod firmą (...) w R.. Okoliczność ta nie była kwestionowana przez pozwanego, a w dodatku zbieżna jest z wydrukiem z (...) (k.21-21odwr.).

Jednocześnie za wykazany w świetle przyznania w trybie art. 229 k.p.c. oraz całokształtu materiału dowodowego należy uznać fakt, że (...) r. użytkownik konta na portalu Allegro o nazwie (...) wybrał opcję „kup teraz” przy ogłoszeniu nr aukcji (...).

Sąd uznał za wiarygodną okoliczność wynikającą z wydruku ze strony Allegro (k.7), że (...) r. pozwany zamieścił komentarz i ocenę pod przedmiotowym ogłoszeniem. Jest to zbieżne z ustaleniem, że już 24 kwietnia 2017 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do usunięcia komentarza zamieszonego do aukcji.

Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego, że wybierając opcję „kup teraz” przy ogłoszeniu nr aukcji (...) chciał ostrzec innych kupujących. Okoliczności sprawy wskazują, że była to raczej próba swoistego odegrania się na powodzie, zrobienia mu na złość, zaś walor informacyjny dla innych użytkowników miał wtórne znaczenie. Wydaje się też, że ten ostatni cel można osiągnąć bez wyboru opcji „kup teraz”, choć analiza regulaminu Allegro nie pozwala na definitywne rozstrzygnięcie tej kontrowersji.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest bezzasadne.

Stosownie do treści art. 535 k.c., przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. na powodzie spoczywał ciężar wykazania, że między stronami doszło do skutecznego zawarcia umowy sprzedaży.

Powód nie sprostał ciężarowi dowodu.

W pierwszej kolejności wątpliwości Sądu budzi legitymacja T. T. do zarządzania majątkiem męża – powoda R. T., w postaci złożenia oferty sprzedaży pojazdu stanowiącego jego własność. Z ustaleń faktycznych wynika, że sprzedaż używanych pojazdów wchodzi w zakres prowadzonej przez powoda działalności zarobkowej, zaś ofertę sprzedaży na portalu Allegro zamieściła żona powoda, która jest użytkownikiem konta na tym portalu.

Zgodnie z art. 36 k.c. oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny (§ 1). Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku (§ 2). Przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej małżonek ten zarządza samodzielnie. W razie przemijającej przeszkody drugi małżonek może dokonywać niezbędnych bieżących czynności (§ 3). W związku z tym przepisem pozostaje treść art. 36 ¹ § 1 in finie k.r.o., z którego wynika, że małżonek nie może sprzeciwić się czynności zarządu majątkiem wspólnym podejmowanej w ramach działalności zarobkowej.

Pozbawienie małżonka zarządu przedmiotami służącymi drugiemu małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej sprawia, że dokonane przez tego pierwszego małżonka czynności zarządu są bezskuteczne.

Powód nie powoływał się w pozwie, że doznał przemijającej przeszkody w zarządzie majątkiem służącym mu do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej.

Gdyby jednak, w ślad za wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie - II Wydział Cywilny Odwoławczy z 10 lutego 2011 r., II Ca 26/11 (legalis nr 417596) przyjąć, że wystawienie przedmiotu na aukcję internetową na cudze polecenie i przy pomocy cudzego konta w serwisie aukcyjnym jest działaniem w charakterze posłańca (art. (...) k.c.), a rola posłańca ograniczona jest do tylko jednego zadania: przeniesienia, baz jakichkolwiek zmian, cudzego oświadczenia woli, innej, oznaczonej osobie, a więc ma działanie takiej osoby charakter wyłącznie techniczny, to w ocenie Sądu powód nie wykazał, że między stronami doszło do skutecznego zawarcia umowy w trybie aukcji.

Zgodnie z art. 70 ¹ § l k.c., aukcja jest jedną z form zawierania umów. Przepisy regulujące ten tryb zawierania umów mają, co do zasady, charakter dyspozytywny. To oznacza, że organizator aukcji może ale nie musi ukształtować w ogłoszeniu procedurę zawierania umowy odmiennie niż przewidują to przepisy KC. Szczególne odmienności wypracowała praktyka w przypadku tzw. aukcji internetowych.

Przepisy art. 70 ¹ § l i nast., k.c. nie znajdą zastosowania, jeżeli organizator przetargu czy aukcji zastrzeże w ogłoszeniu, że wszczynane postępowanie nie ma prowadzić do zawarcia umowy, a jedynie np. do wyboru osoby, z którą będzie prowadził rokowania, czy której złoży ofertę (por. Komentarz do kodeksu cywilnego pod red. prof. dr hab. Edward Gniewka, prof. dr hab. Piotr Machnikowskiego, rok 2017, wydanie 8).

W niniejszej sprawie powód powoływał się na to, że aukcja została przeprowadzona za pośrednictwem serwisu internetowego Allegro, który w regulaminie określił warunki przeprowadzania aukcji i tryb zawierania umowy. Korzystanie z tego serwisu oznacza akceptację regulaminu. Tym samym powód i pozwany, jako użytkownicy serwisu, byli związani postanowieniami zawartymi w regulaminie Allegro.

Jak wynika z ustaleń faktycznych, celem transakcji dotyczących sprzedaży w kategorii m.in. (...), a dotyczących mówiąc obrazowo pojazdów używanych, nie jest zawarcie umowy, a transakcje mają charakter wyłącznie ogłoszeniowy.

Z tych względów powód nie może dochodzić zawarcia umowy z powołaniem się na fakt wystawienia oferty/ogłoszenia na portalu Allegro. Z woli bowiem właściciela portalu Allegro, którego regulamin zaakceptowały strony, celem aukcji pojazdów używanych było co najwyżej zaproszenie do zawarcia umowy.

Zgodnie z art. 71 k.c. ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób, poczytuje się w razie wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy. Przepis ustanawia normę interpretacyjną, którą należy stosować, jeśli ogólne reguły wykładni dokonywanej w oparciu o art. 65 k.c. nie pozwalają jednoznacznie rozstrzygnąć, czy ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób wyrażają stanowczą wolę zawarcia umowy.

W niniejszym postępowaniu powód mógł także podnosić i dowodzić, że do zawarcia umowy doszło tradycyjnie, poprzez złożenie oferty poza aukcją i jej przyjęcie przez pozwanego (art. 66 i nast. k.c.) lub w drodze negocjacji (art. 72 k.c.).

Zgodnie z art. 66 § 1 k.c. oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy.

Zasadą jest, iż wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny (art. 60 in principio k.c.).

Zgodnie z art. 61 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej (§ 1). Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią (§ 2).

Wskazać należy, że za każdym razem użytkownik konta (...) zamieszczający ogłoszenie na portalu Allegro zastrzegał, że zakup następuje tylko po oględzinach. To przemawia za tym, że było to zaproszenie do rokowań, nie zaś oferta. Gdyby nawet traktować zachowanie powoda jako złożenie oferty, to wybór przez pozwanego opcji „kup teraz” w reakcji na ponowne pojawienie się na portalu Allegro ogłoszenia wystawionego przez użytkownika w okolicznościach sprawy nie musiało oznaczać, że pozwany ma stanowczą wolę zawarcia umowy sprzedaży z powodem. Po pierwsze było to ponowne ogłoszenie, bo pierwsze zostało zamieszczone w styczniu na okres 14 dni. Jest niesporne, że pozwany oglądał pojazd tylko w czasie pierwszego ogłoszenia, którego termin ważności już minął. W okresie wystawienia ogłoszenia w marcu 2017 r. pozwany nie oglądał już przedmiotowego pojazdu. Potencjalny kupujący nie musiał wiedzieć, że za każdym razem ogłoszenie dotyczy tego samego pojazdu, zwłaszcza że w obu ogłoszeniach zamieszczono różne zdjęcia. Ponadto strony po burzliwych oględzinach pojazdu z udziałem funkcjonariuszy Policji w styczniu 2017 r. rozstały się w niezgodzie i nie kontaktowały się już więcej w jakiejkolwiek formie. Na tej podstawie nie sposób przyjąć, że zachowanie pozwanego w dniu (...) r. stanowiło ujawnienie w sposób dostateczny woli zawarcia umowy z powodem na zaproponowanych przez niego warunkach, tj. że doszło do przyjęcia „oferty” powoda. Także i po tej dacie pozwany nie potwierdzał swym zachowaniem związania umową, gdyż od samego początku publikował na portalu krytyczne komentarze pod adresem powoda i zamieścił negatywną ocenę sprzedającego.

Istotna jest również okoliczność, że to raczej syn pozwanego był bardziej zainteresowany kupnem pojazdu, bo on w formie wiadomości sms negocjował cenę i przede wszystkim czynnie uczestniczył w oględzinach pojazdu (...) r. (dowodzi tego treść notatki policyjnej), nie zaś pozwany P. K.. Udział pozwanego sprowadzał się praktycznie do towarzyszenia synowi w oględzinach, w wybraniu dostępnej przy nr aukcji (...) opcji „kup teraz” oraz zamieszczeniu po transakcji na stronie Allegro krytycznych komentarzy jej przebiegu i negatywnych ocen sprzedającego. Wyklucza to możliwość uznania, że między stronami doszło do zawarcia umowy wskutek przyjęcia oferty albo w wyniku negocjacji (art. 72 k.c.).

W rezultacie powództwo podlegało oddaleniu.

Na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd obciążył powoda całością kosztów zastępstwa prawnego strony przeciwnej, które ustalono stosownie do § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych… (Dz. U. z 2015 poz. 1804 ze zm.) oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

SSR /-/ Marek Kolasa